Nội dung bài viết [Ẩn mục lục]
Nhân dịp ngày tri ân người thầy, Rạp Chiếu Phim gửi tới các bạn một bộ phim kinh điển đề tài sư phạm được ra mắt từ năm 1988. Đó là bộ phim Stand and Deliver với tên tiếng Việt là “Không bao giờ nghĩ học trò mình dốt nát”. Phim đạt 82% điểm cà chua tươi và 7,3/10 điểm IMDb.
Phim không chỉ dừng lại ở việc tán dương người thầy Jaime Escalante nhiệt huyết hết lòng vì học trò, phim khiến khán giả suy nghĩ về việc chúng ta nên nhìn nhận, đánh giá như thế nào về một con người phụ thuộc vào quá trình phấn đấu bền bỉ của họ.
Dựa trên một câu chuyện có thật, phim lấy bối cảnh trường trung học Garfield nằm ở phía Đông Los Angeles (Mỹ). Nhân vật trung tâm – Jaime Escalante là một người thầy giáo tuổi trung niên, với mái đầu hói, bụng phệ và dáng vẻ chậm chạp, nhận lời mời về dạy bộ môn tin học của nhà trường. Nhưng có vẻ như khởi đầu của thầy đã không được thuận lợi khi nhà trường không còn đủ kinh phí mua thiết bị máy tính và thầy phải chuyển sang dạy bộ môn Toán học.
Học sinh ở ngôi trường “sáng chói” tai tiếng này không chỉ nghịch ngợm “nhất quỷ nhì ma, chúng còn là trùm cầm đầu băng đảng, sáng đi học, tối đi chém người. Ngoài ra, đời sống yêu đương của một số học sinh còn rất phức tạp và bận rộn đến mức nhìn chúng không có dấu hiệu của việc chuyên tâm học hành. Số ít học sinh tiếp thu nhanh và có ý thức trong lớp ít ỏi như tóc trên đầu hói của thầy Escalante. Nhưng không may, chúng cũng bị gia đình cấm cản không cho tham gia kỳ thi chuyển cấp cao đẳng.
Nếu là một người bình thường coi dạy học đơn thuần là một nghề kiếm sống, chắc không ai đủ kiên nhẫn và can đảm như thầy Escalante, chấp nhận lũ học trò hỗn độn và liên tục nỗ lực đưa chúng đến cập bến bờ tri thức.
Kho kiến thức của nhân loại ngàn đời nay vẫn thế, nhất là môn toán với kiến thức trung học thường không có gì thay đổi qua nhiều năm. Điểm khác biệt tạo nên người thầy tâm huyết và người thầy hời hợt, đó chính là phương pháp dạy học. Cùng một mẫu kiến thức đó, thầy Escalante đã sáng tạo nên những cách thức riêng độc đáo không ngờ đến để học trò dễ hiểu hơn.
Thầy lựa chọn cách mở đầu “có một không hai” trước khi vào giới thiệu bài dạy phân số bằng cách mặc tạp dề như đầu bếp và cầm dao bổ những phần táo khác nhau để tạo hứng thú cho học trò. Để ra bài toán không còn bị khô khan, người thầy lấy luôn số bạn gái của một cậu học trò đào hoa nào đó làm câu hỏi đố và gán vào đề bài khiến học trò không còn sợ giải toán.
Có những cô cậu học trò tỏ ra ngang ngược và dùng giọng điệu xấc láo “bề trên”, thầy dùng phương pháp mềm mỏng nhưng vẫn cứng rắn. Thầy dùng chính giọng điệu đó “bông đùa” lại những đại ka mặt mũi non choẹt nhưng háo thắng. Quan trọng hơn, chính thái độ kiên trì và quan tâm hết lòng tới từng cá nhân trong lớp đã thuyết phục những cô cậu học trò ngổ ngáo nhất. Thầy sẵn sàng sắp xếp thời gian biểu hộ học trò để chúng cân bằng giữa việc cá nhân và việc học. Thầy cũng không ngại ngần đến nhà phụ huynh để thuyết phục họ cho con tiếp tục đi học và tham gia kỳ thi chuyển cấp.
Thầy Escalante hy sinh cả đời sống riêng tư như dành ít thời gian cho gia đình, thậm chí ngã bệnh nặng chỉ vì hướng tới lợi ích chung của học trò. Chính phương pháp dạy học phá bỏ khuôn mẫu gò bó kết hợp với tấm lòng “một người vì mọi người” đã khiến mỗi học trò ý thức được rằng mình cần nghiêm túc với việc học, không chỉ vì tương lai của chính bản thân, mà còn vì không muốn phụ lòng người thầy tâm huyết. Khoảng cách thầy trò khiên cưỡng dường như đã được xóa nhòa, nhường chỗ cho mối quan hệ người soi đường và người đồng hành. Hiếm có ai khi học trò gọi bằng biệt danh Kimo lại không cảm thấy khó chịu, mà còn thấy thân thuộc như thầy Escalante.
Tuy nhiên, thầy Escalante cũng không phải một người hoàn hảo, chính sự nhiệt tình thái quá của thầy đã khiến cho một số học sinh ở thời điểm nào đó rơi vào cảm giác bị “bội thực” trong việc học. Vì muốn mọi học sinh trong lớp đều phải vượt qua Kỳ thi nâng cao nên người thầy đã dồn hết khoảng thời gian rảnh như nghỉ hè, nghỉ đông để cả lớp luyện thi. Điều này có mặt tích cực khiến học sinh nhanh tiến bộ, nhất là với những học sinh có kiến thức nền chưa vững, chỉ có cách ôn luyện nhiều lần mới thành công. Nhưng lại kéo theo mặt tiêu cực tai hại, học sinh quá tải, không còn thấy thư giãn, càng ngày áp lực, muốn bỏ cuộc và thấy mình ngày càng kém cỏi khi không chịu được “nhiệt” của phòng luyện thi.
Thầy Escalante khi thấy học sinh phản ánh đã từ tốn lắng nghe, cải thiện tình hình bằng cách vỗ về, tâm sự với lũ trẻ như người thân và không quên khơi gợi lòng quyết tâm bằng câu hỏi tu từ: “Em có lòng khao khát không?”. Một người thầy giỏi là người chấp nhận cái sai của mình và tìm cách sửa đổi thay vì lấn át hay cực đoan với học trò.
Với một bộ phim học đường lấy đề tài người thầy – học trò, các nhân vật phản diện thường không quá “đao to búa lớn” như các phim hành động hay siêu nhiên. Họ là những người tồn tại trong chính môi trường giáo dục đó, đại diện cho phía cổ hủ về suy nghĩ và phiến diện về tư duy. Đó là những thầy cô giáo không đứng về phía thầy Escalante khi thầy đề nghị sẽ ôn luyện kỹ càng cho học sinh để chúng tham gia Kỳ thi Nâng cao. Những người này đánh giá thấp năng lực của học sinh, coi thường chúng và vô tình gạt chúng vào một cái hố chỉ dành cho những kẻ thất bại.
Khi thầy Escalante và học trò đã cùng nhau vượt qua kỳ thi lần 1, hội đồng thanh tra giáo dục đã đưa ra ngay nghi vấn có gian lận trong thi cử. Cớ vì đâu không gian lận chứ khi mà lượng học sinh có lực học kém hơn các trường khác lại làm bài trơn tru, ra về sớm và cùng nhau sai những câu giống nhau? Đây chính là lối suy nghĩ dễ dàng quy chụp đánh giá vội vàng về con người, thay vì tìm hiểu kỹ càng và công nhận thực lực của họ sau quá trình “lửa thử vàng”. Chính từ cách hành xử máy móc, thiếu tình người và sự cảm thông này đã khiến cho thầy Escalante đã có lúc suy sụp muốn từ bỏ nghề dạy học và đám học sinh suýt nữa rơi vào kỷ luật. Nhưng tất nhiên, ánh sáng minh bạch luôn chiến thắng, các học trò của thầy Escalante đã tự nguyện làm lại bài thi lần 2 và chiến thắng vẻ vang, minh oan cho chính mình, rạng danh thầy giáo.
Giáo dục một con người giống như chinh phục đường chạy. Ban đầu bạn có thể xuất phát chậm nhưng bằng sự phấn đấu có khoa học, bạn có thể vẫn cán đích. Đưa một học trò đến đích, người thầy cũng có thêm những trải nghiệm quý giá. Nhưng tất nhiên, nỗ lực thành công và “bệnh thành tích” cách nhau một ranh giới rất mong manh. Nếu không tỉnh táo, cả thầy và trò sẽ gặp sai lầm. Bộ phim tuy ra đời từ năm 1988 nhưng ý nghĩa bài học lại có giá trị đến tận bây giờ.
Có thể vì trước đây, công nghệ và quy trình làm phim chưa phát triển nên trong quá trình xem, khán giả vẫn nhận ra vài điểm chưa được hài lòng. Chẳng hạn bối cảnh phim quá ít, chỉ tập trung vào các cảnh lớp học khiến không khí phim đôi lúc nhàm chán. Cách cắt cảnh, chuyển cảnh đột ngột tạo khó chịu. Về khâu kịch bản, phim chưa thật sự tạo mối liên hệ gắn bó giữa các học sinh trong lớp nên phim vẫn chưa hẳn thú vị. Các tình tiết cao trào bị đẩy về cuối quá nhiều khiến phần đầu của phim dài lê thê và thiếu điểm nhấn. Dàn diễn viên đều diễn xuất tròn vai nhưng với lứa tuổi học trò trung học, có vẻ như nhìn họ hơi già dặn so với tuổi của nhân vật.
Rạp Chiếu Phim mong rằng bộ phim Stand and Deliver (Không bao giờ nghĩ học trò mình dốt nát) sẽ khiến bạn trân trọng hình tượng người thầy mẫu mực. Từ người thầy trong phim mà nhớ đến người thầy ngoài đời của mình. Hãy bắt đầu từ hành động nhỏ nhất như phấn đấu học tập, gọi điện hỏi thăm, về thăm lại trường cũ để tỏ lòng tri ân nhân dịp ngày 20/11 nhé. Còn nếu quá bận rộn, hãy coi bất kỳ ngày nào trong năm cũng là ngày 20/11 bởi vì “Tôn sư trọng đạo” là truyền thống không chỉ của riêng quốc gia nào, Việt Nam hay bất kỳ đâu cũng đều tôn trọng những người đã dìu dắt, dạy bảo mình nên người. Đừng quên ghé qua fanpage và group của Rạp Chiếu Phim để cập nhật tin tức điện ảnh mới nhất và cùng thảo luận với chúng tôi về bộ phim kinh điển bạn yêu thích. Hẹn gặp lại các bạn trong các bài viết tiếp theo về phim kinh điển nhé. Xin chào tạm biệt!
CHƯƠNG TRÌNH COMMENT HAY - NHẬN NGAY QUÀ TẶNG
Rapchieuphim team
Cách chúng tôi đánh giá một bộ phim
Bình luận (0)