Nội dung bài viết [Ẩn mục lục]
Đây là một trong những bộ phim hiếm hoi của Studio Ghibli thiên về chất anh hùng tráng ca, hành hiệp trượng nghĩa, đề cao khát vọng tự do của con người khỏi những ràng buộc về pháp luật và trói buộc của tình yêu – những quan điểm vượt lên trên “vỏ bọc” của một bộ phim hoạt hình dành cho trẻ em.
Thay vì giới thiệu bộ phim theo cách thông thường, lần này Rạp Chiếu Phim sẽ đi sâu giải thích từng khía cạnh chi tiết giúp khán giả hiểu rõ hơn về bộ phim Porco Rosso. Tác phẩm đã đứng đầu doanh thu phòng vé Nhật Bản khi vừa ra mắt, ôm trọn biết bao giải thưởng danh giá. Phim cũng đạt 95% điểm cà chua tươi và 7,7/10 điểm IMDb.
Nhân vật trung tâm của phim là Porco Rosso với thân hình người và khuôn mặt heo – cựu phi công của quân đội Ý, nay “đổi nghề” thành kẻ săn tiền thưởng, chuyên đánh bại không tặc theo lời đề nghị của khách hàng. Với dáng vẻ to béo, lại mặc áo choàng dài và đội mũ phớt màu nâu, ông trông không khác gì thanh tra trưởng Juzo Megure trong loạt phim Conan là mấy.
Thời gian của phim nằm giữa hai cuộc thế chiến. Bối cảnh phim chủ yếu trải dài từ thị trấn đến ven biển vùng Adriatic. Tất cả những điển tích lịch sử như quân phát xít, phi đội anh hùng, bọn không tặc và mâu thuẫn tư tưởng chính trị… đều xuất phát từ đời thực. Ngay cả Adriatic cũng được mô phỏng từ vùng Rijeka thuộc quần đảo Croatian.
Không những thế, những mẫu thủy phi cơ trong phim đều lấy cảm hứng từ chất liệu đời thực. Tên gọi công ty máy bay "Piccolo" lấy ý tưởng từ Caproni và Piaggio của Ý. Các mẫu máy bay chiến đấu đều có hình dáng tương tự như những chiếc Caproni C-22J, Caproni Ca.309, Macchi M.C.72 ngoài đời.
Ngoài ra, tên các nhân vật trong phim đều bắt nguồn từ tên thật của các nhà thiết kế thủy phi cơ, nhà sáng tạo hoạt hình tiên phong, thậm chí là người của Nhà Trắng như anh em nhà Pagot, Glenn Hammond Curtiss, Ronald Reagan…
Không có một lời lý giải minh bạch nào vì sao Porco Rosso lại biến thành heo nhưng qua tìm hiểu, Rạp Chiếu Phim có 3 cách lý giải như sau. Tại sao lại là heo chứ không phải con vật khác? Đó là dù theo tôn giáo gì, heo cũng mang vết tích của những thần thoại giàu ý nghĩa. Theo Ấn Độ giáo, thần Visnu có hình dạng con heo, chuyên hành hiệp cứu độ chúng sinh. Theo Hy Lạp cổ đại, cụ thể là thiên sử thi Odyssey của Homer, có tích về đoàn thủy thủ thuộc con tàu anh hùng bị nữ thần Circe biến thành lợn.
Cách lý giải thứ hai thiên về tiểu sử nhân vật Porco Rosso. Có một câu thoại trở thành kinh điển của phim: "Tôi thà làm một con heo, còn hơn là một tên phát xít". Quân đội Ý mà nam chính tôn thờ nay đã theo phe phát xít. Có thể do bất đồng quan điểm sâu sắc mà ông lựa chọn “đảo ngũ” thay vì phải phục vụ một chế độ tàn nhẫn. Cộng thêm một lời nguyện tai quái nào đó mà khuôn mặt của ông đã lập tức biến thành heo. Còn nếu nhìn từ phe của chế độ phát xít, ai không theo chúng nghĩa là phản quốc, phản động, chúng tự tôn ở vị thế cao hơn và những kẻ chống lại ngu dốt chẳng khác gì mấy con heo đần độn. Nhưng lịch sử đã chứng minh qua các cuộc chiến, bạn đã thấy phát xít là bước lùi của nhân loại như thế nào rồi đúng không?
Cách lý giải thứ ba là sự kết hợp giữa hiện thực chiến tranh và phép màu diệu kỳ điển hình trong phim hoạt hình Ghibli. Trong một lần chiến đấu ác liệt cùng đồng đội, khi tỉnh dậy, Porco Rosso thấy mình đang trôi dạt trên bầu trời. Anh gọi đồng đội của mình nhưng không ai trả lời và họ bay lên một vùng sáng trắng xóa – đây chính là hình tượng ẩn dụ cho cái chết. Chỉ còn mình Porco Rosso sống sót sau đợt tập kích trên không, phải chăng có một bàn tay giúp sức nào của thế lực thần tiên đã cứu nam chính không bị hy sinh và để đánh đổi sự sống, anh phải bị hóa thành heo – đúng không khí hoạt hình chưa nào? Nhưng nếu loại bỏ yếu tố kỳ ảo đó, ta vẫn có thể coi khuôn mặt heo của Porco Rosso là vết thương của chiến tranh, là sự tật nguyền méo mó nam chính phải hứng chịu từ cuộc chiến phi nghĩa. Thật may, dù có mang khuôn mặt heo hay xấu xí thế nào, tâm hồn chính trực, thánh thiện của Porco Rosso vẫn không hề bị bóp nát.
Ít nhất trong phim, khán giả có thể thấy hai bóng hồng đi qua đời của Porco Rosso. Thứ nhất là người phụ nữ đằm thắm mang tên Gina – một người đẹp xứng tầm ngôi sao Hollywood, một danh ca với âm điệu du dương quyến rũ và một bà chủ của chuỗi câu lạc bộ, khách sạn nổi tiếng vùng Adriatic. Dù Porco Rosso có thay đổi diện mạo hóa heo nhưng Gina vẫn một lòng chờ mong và chung tình. Cách thể hiện tình yêu của Porco Rosso dành cho cô vô cùng kín đáo và hào sảng. Có lẽ một phần cô là người yêu cũ của đồng đội hoặc một phần do Porco Rosso hiểu thấu cuộc đời sóng gió của kẻ ham mê bay lượn nên không muốn cô phải khó nhọc cùng mình.
Nhưng điểm đặc biệt của nhân vật Gina không chỉ vì cô là mối tình của Porco Rosso. Hệ thống quán rượu cô sở hữu nằm ở vùng trung lập, chiến tranh khó lòng xâm phạm, là một trong những thiên đường hiếm hoi của hạ giới khi không nghe thấy tiếng súng đạn hay những lời đay nghiến hận thù. Tại đây, những kẻ thù vừa giao tranh một sống một còn vẫn có thể thoải mái ca hát, thưởng thức rượu ngon, vui vẻ cùng nhau – đây chính là chất nghĩa hiệp của những con người sống ngoài vòng pháp luật, tuy tư tưởng khác nhau nhưng cùng chung khát vọng tự do, tự tại.
Người tình không chính thức thứ hai của Porco Rosso chính là cô bé mới lớn Fio. Tuổi trẻ tài cao, Fio đã sửa chữa và thiết kế cho Porco Rosso một chiếc máy bay chiếc đấu hữu dụng với sắc đỏ đặc trưng mang phong cách của ông. Việc Fio “thay máu” cho chiếc máy bay cũ kỹ không còn nằm ở nghĩa thực nữa, mà còn mang luồng gió mới tràn đầy sinh khí tươi trẻ, nhiệt huyết, sưởi ấm trái tim chằng chịt những vết thương của Porco Rosso.
Tình yêu bồng bột phút chốc mà Fio dành cho nam chính vừa chênh lệch lớn về tuổi tác, vừa nằm trên ranh giới chênh vênh giữa tình cảm nam nữ và lòng ngưỡng mộ dành cho thần tượng. Nhưng dù là gì, chắc hẳn lão mặt heo Porco Rosso cũng phải lỡ một nhịp đập khi cô gái trẻ Fio trao nụ hôn đầu vào má. Cách hành xử của Porco Rosso dành cho cô luôn là thái độ quát mắng, bực mình, coi cô như trẻ nít nhưng chính mâu thuẫn dí dỏm đó của hai người lại khiến cho phim trở nên thoáng đãng và dễ thương hơn bao giờ hết.
Porco Rosso là hình mẫu của nhân vật anh hùng lý tưởng nên chuyện tình yêu với ông vẫn đáng coi trọng nhưng lại không phải đích đến cuối cùng. Chiếc máy bay đỏ của Porco Rosso biến mất trên bầu trời xanh thẳm, vụt ra khỏi mọi sợi dây trói buộc của tình yêu.
Dù lấy bối cảnh giữa hai cuộc thế chiến nghĩa là rơi vào trước những năm 40 của thế kỷ trước và thời điểm phát hành phim là năm 1992 nghĩa là cách mốc thời gian hiện tại gần 30 năm nhưng tính nữ quyền trong phim vẫn được khai thác một cách văn minh, tinh tế, đáng để cho điện ảnh đương đại học tập.
Chiếc máy bay đỏ của Porco Rosso được ai sửa chữa? Do Fio nắm giữ bản thiết kế và thợ thi công là tất cả những phụ nữ từ già đến trẻ trong dòng tộc nhà cô. Chiến tranh đã lấy đi sức trai trẻ của nam giới ngoài mặt trận. Còn sót lại nơi tổ ấm là nữ giới vất vả lao động, gánh vác mọi công việc quan trọng nơi hậu phương. Nhưng họ vẫn có nét sắc sảo, thông minh và đầy cá tính, chứ không phải là những bà nội trợ tẻ nhạt đâu nhé.
Bản thiết kế máy bay của Fio vừa có đầy đủ tính hữu ích, vừa khả thi khi thực hiện – đâu có thua gì trí tuệ của cánh mày râu. Hơn thế nữa, bằng sự nhạy cảm, cẩn trọng, cô cũng mang nét nữ tính và phong cách riêng biệt của mình vào từng chi tiết thiết kế máy bay khiến cho chủ sở hữu có cảm giác thân thuộc mà vẫn phát huy sức mạnh chiến đấu. Làm được những công việc ngang cánh đàn ông là chưa đủ để thể hiện nữ quyền, phải mang chất riêng của nữ giới vào hiệu quả công việc mới thật sự là cách triển khai tính nữ quyền đúng đắn cho bất kỳ bộ phim nào.
Dù Gina và Fio có yêu thương Porco Rosso đến mấy và khi bị từ chối, họ cũng đâu toát lên vẻ lụy tình, yếu đuối và nhu nhược chút nào. Gina ngày càng mặn mà còn Fio đã có lựa chọn vững chãi trên con đường sự nghiệp thiết kế máy bay. Họ là những người phụ nữ độc lập, biết phân biệt phải trái và hành xử văn minh trong tình yêu.
Rạp Chiếu Phim đã cùng lý giải về những chi tiết khó hiểu mà bạn có thể bỏ lỡ khi xem Porco Rosso. Tuy mang nặng triết lý và tư tưởng sâu sắc tưởng chừng chỉ có người lớn mới thấu hiểu trọn vẹn, phim thực ra vẫn giữ được vẻ nguyên bản hoạt hình riêng có của mình. Với những nét vẽ gần gũi, những nhân vật phản diện vừa đáng yêu vừa đáng ghét, tạo hình và lời nói của các nhân vật đều dễ mến… phim sẽ chắp cánh cho trí tưởng tượng tuổi thơ và biết đâu là vun đắp giấc mơ bay và khao khát tự do của một số bạn nhỏ. Bạn có đồng tình với quan điểm của Rạp Chiếu Phim không, cùng thảo luận với chúng mình tại Group nhé!
CHƯƠNG TRÌNH COMMENT HAY - NHẬN NGAY QUÀ TẶNG
Rapchieuphim team
Cách chúng tôi đánh giá một bộ phim
Bình luận (0)